Zawory zwrotne
Zawór zwrotny to rodzaj zabezpieczenia złączek rurowych, którego zadaniem jest zapobieganie przemieszczaniu się substancji znajdujących się w rurze w przeciwnym kierunku.
W zależności od konstrukcji i materiału urządzenie może być stosowane przy pracy zarówno z agresywnymi, jak i obojętnymi podłożami systemów rurowych o różnym przeznaczeniu. W tym przypadku zawory zwrotne mają średnicę nominalną od 10 do 700 mm. Maksymalna temperatura, dla której są przeznaczone, sięga 300°C, a maksymalne ciśnienie nominalne to 40 kg/cm².
Do najpowszechniejszych substancji roboczych należą: woda; powietrze; gaz; ścieki; produkty naftowe; para; lekko agresywne środowiska; ścieki.
Zgodnie z ich konstrukcją takie zawory hydrauliczne to:
- Podnoszenie. To klasyczna konstrukcja, w której ciecz siłą swego przepływu unosi przesłonę. Jeśli ruch smaru ustanie, zawór zamyka się i zapobiega wyciekowi płynu roboczego w przeciwnym kierunku.
- kołnierzowe. Elementem ryglującym jest klapka otwierająca się pod wpływem poruszającego się płynu. W przypadku przepływu zwrotnego klapa ta zamyka się pod własnym ciężarem.
- Kulkowe. Żeliwna kula jest wpychana do niszy, gdy olej porusza się bezpośrednio. Jeśli kierunek przepływu ulegnie nagłej zmianie, kulka opada, poddana dalszemu dociskowi oleju.
- W kształcie dysku. Średnicę rurociągu w tym przypadku przykrywa tarcza ze sprężyną. Kiedy płyn roboczy działa na zawór, sprężyna jest ściskana, a płyn może przepływać przez rurociąg. Po utracie wymaganego ciśnienia sprężyna obraca dysk i zamyka rurę na całej jej średnicy.
- Skorupiak. Mają dwoje drzwi, które są przymocowane do jednej osi pośrodku rury. Nagła zmiana kierunku przepływu powoduje, że sprężyny dociskają te klapy do gniazda.
- Wiosenne sprężyny. Ważną cechą takich konstrukcji jest to, że aby mechanizm zadziałał, przepływ cieczy musi zyskać pewną siłę, ale światło rury jest blokowane jeszcze przed wystąpieniem przepływu wstecznego.
Oprócz tej klasyfikacji zawory zwrotne różnią się także sposobem montażu w układzie hydraulicznym oraz materiałem korpusu.
